We amputeren al 31.000 jaar


Op het Zuidoost-Aziatische eiland Borneo hebben archeologen het tot nu toe oudste bewijs gevonden van een bij een mens uitgevoerde amputatie. Een 31.000 jaar oud skelet dat op het Indonesische deel van het eiland werd gevonden, wijst erop dat jager-verzamelaars uit het stenen tijdperk reeds zorgvuldig ledematen afhakten om de patiënt te laten overleven.

Het verbazend goed bewaarde skelet was al in 2020 ontdekt in een grot in de provincie Oost-Kalimantan. Slechts één deel ontbrak: de linkerenkel en -voet. Het overgebleven been had een verrassende vorm die deed vermoeden dat de enkel en de voet opzettelijk waren verwijderd.

De manier waarop dat was gebeurd, toont dat mensen toen kennis hadden van de menselijke anatomie en het vaatstelsel. Het bot is zorgvuldig doorgesneden, dus er was ook sprake van scherpe werktuigen. In Europa zou het nog duizenden jaren duren, voor we ook dit soort ingrepen konden verrichten.

De onderzoekers weten dat de man uit het stenen tijdperk is gestorven toen hij ongeveer 20 jaar oud was. Daarvóór zou hij echter zijn geopereerd – en daarna nog zes tot negen jaar hebben geleefd. Volgens de onderzoekers had hij geen ernstige postoperatieve infectie – voor de onderzoekers een indicatie van ‘intensieve zorg en aandacht’ na de operatie, zo schrijven ze in Nature.