Brits-Nederlandse onderzoekers hebben naar eigen zeggen de eerste close-up van een levende bacterie gemaakt. De foto’s tonen aan dat hun buitenste beschermlaag anders is opgebouwd dan eerder werd gedacht. Dat kan grote gevolgen hebben voor het onderzoek naar antibiotica en andere medicijnen.
De foto’s zijn afkomstig van het team rond Biofysicus Bart Hoogenboom van University College London. Ze zijn gepubliceerd in het vakblad Pnas.
Op de foto’s van een e-coli bacterie – de ziekteverwekker waardoor je aan de diarree gaat – is goed het buitenmembraan te zien. Dat vormt een barrière tegen antibiotica en draagt er in belangrijke mate toe bij dat besmettelijke bacteriën resistent kunnen worden tegen behandeling. Het was echter tot nu toe niet duidelijk hoe deze barrière er precies uitziet.
Nu blijken in het buitenmembraan een soort vlekken van suiker-vetverbindingen voor te komen. Die veroorzaken barsten in het beschermende schild van de bacterie. Daar zouden medicijnen kunnen binnendringen.
De onderzoekers gebruikten minuscule naaldjes om het oppervlak van de bacterie te scannen en de moleculaire structuren zichtbaar te maken – die zeer onregelmatig bleken te zijn. Het leverde een haarscherp beeld op dat de wetenschap een stuk verder gaat helpen. Zeker nu antibiotica steeds vaker onbruikbaar zijn omdat bacteriën resistent zijn geworden. Een nieuwe klasse van deze medicijnen kan wellicht door het pantser van de bacterie heen breken.