Krijgen we een lekkere zomer? De vulkaan bij Tonga die zaterdagochtend is uitgebarsten kan letterlijk roet in het eten gooien. Vulkanologen hebben een askolom van 20 kilometer hoogte waargenomen. Daarbij zijn grote hoeveelheden as in de atmosfeer gebracht. Die kunnen de zon een beetje verduisteren.
De zeer actieve Hunga Tonga-Hunga Ha’apai-vulkaan heeft waarschijnlijk een kracht die vergelijkbaar is met de eruptie van de Pinatubo op de Filippijnen in 1991. Die uitbarsting zorgde dat de temperatuur wereldwijd daalde met 0,6 graden gemiddeld gedurende vijftien maanden nadat de askolom ontstond.
Dat lijkt niet veel, maar het kan weersystemen totaal in de war sturen. Het meest dramatische voorbeeld daarvan is de uitbarsting van de vulkaan Tambora in het voormalige Nederlands-Indië in 1815. Het gevolg van deze mega-eruptie was dat hele werelddelen in 1816 een jaar zonder zomer meemaakten.
Daarbij is vooral de hoogte van de askolom van belang. Bij Tambora was die 40 kilometer hoog, bij de Hunga Tonga-Hunga Ha’apai is een kolom van 20 kilometer waargenomen. Daar waaien harde winden die het as binnen enkele maanden over de hele wereld verdelen. Daardoor kunnen ook werelddelen ver van de eruptie de gevolgen ondervinden.
Sommige wetenschappers hebben gesuggereerd om een dergelijk effect kunstmatig op te wekken. Daarmee willen ze de aardopwarming tegengaan. Maar klimatologen waarschuwen in een open brief dat we de gevolgen niet precies kennen en willen daarom een verbod.