Wetenschappers hebben ontdekt dat een belangrijke reden voor het verspreiden van nepnieuws is dat mensen grote sociale druk voelen. Als hun vrienden en groepsgenoten het geloven, dan gooien mensen een nepnieuwsbericht maar op sociale media.
Tot die ontdekking kwamen psychologen van zakeninstituut Insead in Parijs. De onderzoekers voerden een onderzoek uit om sociale interacties op Twitter te volgen. Ze analyseerden de tweets en de politieke ideologie van meer dan vijftigduizend paren Twitter-gebruikers in de Verenigde Staten, inclusief tweets die nepnieuws deelden. De onderzoekers gebruikten een algoritme om politieke ideologie te bepalen van de twitteraars.
Verspreidt een influencer nepnieuws, dan retweeten zijn of haar volgelingen dat heel snel, zagen de onderzoekers. Doet iemand uit die groep het niet, dan beginnen andere volgelingen die persoon in de dagen daarna te ontvolgen. Ze zijn zich dus heel bewust wie het verhaal helpt te verspreiden. Wie dat niet doet, is geen vriendje meer. De onderzoekers zagen dat mechanisme vooral in rechtse kringen.
Wie wel het nieuws deelt – waar of onwaar – krijgt likes en positieve commentaren uit de eigen groep, wat de neiging om nepnieuws te verspreiden nog verder zal laten toenemen. We willen immers allemaal aardig worden gevonden, schrijven de onderzoekers in vakblad Journal of Experimental Psychology.