Alsof je een brand gaat blussen met benzine, zo mal lijkt de suggestie om alcoholisme te bestrijden met een partydrug. Maar het werkt, zeggen wetenschappers uit Nederland, Groot-Brittannië en China. Met ketamine weten ze een verandering aan te brengen in de hersens van mensen die te graag naar de fles grijpen.
Ketamine is van oorsprong een verdovingsmiddel voor grote hoefdieren. Maar de laatste jaren is het in de party scene bekend als middel om een leuke nacht te hebben. Je gaat er van hallucineren. Geef het echter aan alcoholisten en je vermindert hun lust op nog een glaasje.
Dat komt zo: alcohol stimuleert het beloningscentrum. Als je vaker drinkt, herinner je je die stimulans. Dan is het zien of ruiken van een alcoholische drank voldoende om dat verlangen uit te lokken, je wilt de herinnering vernieuwen. Deze associaties zijn erg moeilijk uit het geheugen te wissen. Maar met ketamine slaagt in dit kunststuk.
De drug kaapt als het ware het beloningscentrum in de hersenen en verdringt de opgeslagen ervaringen. De wetenschappers testten dit met 90 vrijwilligers in een risicogroep die geen alcoholisten waren, maar wel geregeld (te) veel bier drinken.
Op de eerste dag mochten ze na het beantwoorden van enkele vragen een klein glas van hun favoriete drankje drinken. De tweede dag werd het bier opeens weggehaald. Deze intrekking van de beloning zou de herinnering moeten destabiliseren. Vervolgens kreeg een deel van de proefpersonen een dosis ketamine.
Het bleek dat de groep die ketamine kreeg daarna minder behoefte had aan alcohol. De anderen opteerden alsnog voor een glaasje. Gemiddeld daalde het verbruik met de helft. Ondanks bijwerkingen die kunnen optreden bij langdurig gebruik van ketamine, zoals een verzwakking van het geheugen of depressie, hopen de wetenschappers op een doorbraak in verslavingsbehandeling.
(Nature Communications)