Trouwen en andere vormen van officieel samenwonen zijn al heel oud. Historisch-antropologen denken dat mensen al in de prehistorie ceremonies hielden om het vormen van een koppel te vieren. Hoe dat ging is natuurlijk niet meer te achterhalen, maar we kunnen ons er van alles bij voorstellen. Er werd wellicht een wolharige mammoet geroosterd en met gefermenteerde geitenmelk feest gevierd tot het ochtendgloren. Schijnbaar is de behoefte om elkaar het jawoord te geven in onze genen ingebakken.
Iedere wetenschappelijke discipline heeft zo haar eigen verklaring voor dit gedrag. Sociologen denken dat trouwen een grotere mate stabiliteit en duidelijkheid in een samenleving brengt. Daarom is het bijna overal uitgevonden. Voor het overgrote deel van de mensheid is het huwelijk een contract van exclusiviteit. Jan gaat met Truus, dat hebben ze zo afgesproken. Geen enkele andere vrouw heeft nog het recht om Jan te versieren. Als Truus kinderen krijgt, dan zijn die – in ieder geval formeel – altijd van Jan. Exclusiviteit staat in een relatie altijd voorop, dat schept duidelijkheid.
Trouwen is een bepalend moment in een mensenleven, want tien tegen één dat daarna kinderen komen. Daarom hebben religies het huwelijk al heel vroeg in de geschiedenis gekaapt. Wie het trouwen controleert, kan veel invloed uitoefenen op de verdere levens van mensen. In Nederland mocht je tot twee eeuwen terug bijvoorbeeld niet in het huwelijksbootje stappen voor de kerk goedkeuring had verleend. De exclusiviteit van het huwelijk werd geclaimd als een door God bedacht concept, waar mannen en vrouwen zich bij neer hadden te leggen.
Tegenwoordig kijken de meeste mensen er iets anders tegenaan. Een officieel huwelijk is zelfs niet meer nodig om toch als paar door het leven te gaan. De nieuwste trend is het wij-gaan-niet-trouwen-feest, een bruiloft met alles erop en eraan, maar dan zonder boterbriefje. Natuurlijk trek je ook daarvoor mooie kleding aan, tot en met complete bruidsmode. Want al doen we dingen anders tegenwoordig, tradities zijn er om bewaard te worden.